Entliczek-pentliczek, czyli szarlotka contra jabłecznik

W związku z tym, że od dłuższego czasu jestem obdarowywana ekologicznymi jabłkami - a to z działki Teściowej, a to z działki rodziców koleżanki, a to z wiejskiej jabłonki pani Kasi... - działam w kuchni jabłkowo na wszystkie chyba możliwe sposoby. Czuję się jak ten Entliczek-pentliczek, czyli robaczek z wiersza Brzechwy, któremu znudziło się jeść jabłka z dziada pradziada i udał się do miasta, aby zjeść befsztyczek. "A w karcie okropność - przyznacie to sami: jest zupa jabłkowa i knedle z jabłkami, duszone są jabłka, pieczone są jabłka. I z jabłek szarlotka, i kompot, i babka!" U mnie bardzo podobnie: były kompoty i placuszki, musy do naleśników i słodkie pierożki, pieczone jabłka z miodem i chipsy jabłkowe. No i oczywiście jabłeczniki.

A gdy tak piekłam te jabłeczniki, to przypomniało mi się, jak kiedyś trafiłam przypadkiem na jakieś forum, gdzie trwała dyskusja na temat szarlotki, a dokładnie czy szarlotka to jabłecznik. Ubawiłam się po pachy czytając autorytarne argumenty i kontrargumenty przyznające lub odbierające biednej szarlotce prawo do bycia jabłecznikiem. Główna teza głosiła, że szarlotka to ciasto z różnymi owocami (w tym też jabłkami) i nie wolno stawiać znaku równości między jabłecznikiem a szarlotką, bo to zupełnie co innego.

A zatem, jak to jest z tą Bogu ducha winną szarlotką? Bo to, że jabłecznik to ciasto tylko z jabłkami, jak sama nazwa wskazuje, nie trzeba nikomu udowadniać, ale brzmiąca z francuska szarlotka? Czy zamawiając szarlotkę w restauracji czy cukierni, przyszło Wam kiedykolwiek do głowy, że możecie dostać ciasto z wiśniami. Czy przed złożeniem zamówienia upewniacie się: „a z czym jest szarlotka”? Oczywiście, że nie.

I choć nie ma ona jednoznacznej definicji (bo pierwotnie dopuszczała również inne owoce, takie jak gruszki, brzoskwinie, morele), to słownik PWN podaje, że jest to jednak kruche ciasto z jabłkami. I tu mamy ukrytą jedyną różnicę między jabłecznikiem a szarlotką. Otóż szarlotką nazwiemy wyłącznie kruche lub półkruche ciasto z jabłkami, a jabłecznik może być na biszkopcie, na cieście drożdżowym, czy francuskim. 

Ciast z jabłkami jest bardzo wiele. Może też być tarta jabłkowa  - też na kruchym cieście (ale i cytrynowa, morelowa, etc); może być strudel z jabłkami  - też kruche, wielowarstwowe ciasto (ale i np. z wiśniami); może być strucla jabłkowa  - podłużne zawijane ciasto drożdżowe (ale i serowa, makowa). 

Mój skromny apel na dziś: nie komplikujmy tego, co proste, zaufajmy intuicji i pozwólmy szarlotce pozostać szarlotką! :))

Pozdrawiam
Ewa